Anlaşmalı Boşanmadan Sonra Nafaka Davası Açılabilir mi? Şartlar ve Zamanaşımı
- Rengin Geçen
- 25 Ağu
- 2 dakikada okunur
Türkiye’de boşanma davalarının önemli bir kısmı anlaşmalı boşanma şeklinde sonuçlanıyor. Tarafların boşanmanın tüm hukuki sonuçlarında uzlaşması sayesinde süreç kısa sürede tamamlanıyor.
Ancak uygulamada sıkça şu soru gündeme geliyor:👉 “Anlaşmalı boşandıktan sonra yoksulluk nafakası için dava açılabilir mi?”
Bu makalede, anlaşmalı boşanmanın hukuki çerçevesini, yoksulluk nafakası talep hakkını, zamanaşımı sürelerini ve Yargıtay’ın konuya ilişkin kararlarını ayrıntılı olarak inceleyeceğiz.
1. Anlaşmalı Boşanmanın Hukuki Niteliği
Türk Medeni Kanunu m. 166/3’e göre, tarafların en az bir yıl evli kalmış olmaları halinde, birlikte açacakları anlaşmalı boşanma davası ile boşanmaları mümkündür.
Anlaşmalı boşanmanın gerçekleşebilmesi için, tarafların boşanmanın mali sonuçlarında ve çocukların durumunda anlaşmış olmaları gerekir.
Bu anlaşma, protokol adı verilen bir metin ile mahkemeye sunulur.
2. Yoksulluk Nafakası Nedir?
Türk Medeni Kanunu m. 175: Boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek taraf, kusuru diğerinden daha ağır olmamak koşuluyla süresiz nafaka isteyebilir.
Yoksulluk nafakası, boşanma sonrası ekonomik olarak zayıf düşen eşin korunması amacıyla düzenlenmiştir.
Talep edilmesi halinde, nafaka miktarı tarafların mali gücüne göre belirlenir.
3. Anlaşmalı Boşanmadan Sonra Nafaka Davası Açılabilir mi?
Eğer anlaşmalı boşanma protokolünde nafaka ile ilgili bir düzenleme yoksa, boşanma kesinleştikten sonra ayrı bir dava ile yoksulluk nafakası talep edilebilir.
Ancak protokolde “nafaka talebinden feragat edilmiştir” veya “karşılıklı olarak taraflar birbirinden nafaka istemeyecektir” gibi açık bir beyan varsa, bu durumda nafaka talep etme hakkı kaybedilir.
⚖️ Yargıtay’ın Görüşü:
Protokolde nafaka düzenlenmemişse, sonradan yoksulluk nafakası talep edilebilir.
Protokolde açıkça feragat varsa, feragat bağlayıcıdır ve yeni bir dava açılamaz.
4. Yoksulluk Nafakası İçin Zamanaşımı Süresi
4.1 Kanuni Düzenleme
Türk Medeni Kanunu’nda yoksulluk nafakası talebi için özel bir zamanaşımı süresi bulunmamaktadır.
Ancak uygulamada hak düşürücü süre gündeme gelir.
4.2 Yargıtay İçtihatları
Yargıtay kararlarına göre, yoksulluk nafakası talebi boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren 1 yıl içinde yapılmalıdır.
Eğer 1 yıllık süre geçirilirse, nafaka talebi reddedilir.
4.3 Örnek
Boşanma kararı 1 Ocak 2024’te kesinleşmişse, nafaka talebi en geç 1 Ocak 2025 tarihine kadar açılmalıdır.
5. Nafaka Davasının Açılması
Yoksulluk nafakası için dava açılırken:
Boşanma kararının kesinleştiği mahkeme belgeleri,
Tarafların gelir durumunu gösteren belgeler,
Yoksulluğa düşme ihtimalini kanıtlayan deliller,
mahkemeye sunulmalıdır.
6. Anlaşmalı Boşanma Sonrası En Çok Sorulan Sorular
Çekişmeli boşanmada nafaka talep etmedim, sonra dava açabilir miyim?→ Evet, ayrı bir dava ile talep edilebilir.
Protokolde “nafaka istemiyorum” dedim, sonradan fikrimi değiştirebilir miyim?→ Hayır, feragat varsa yeniden dava açılamaz.
Nafaka davasını boşandığım şehir dışında açabilir miyim?→ Evet, davalı tarafın yerleşim yerinde de açılabilir.
7. Sonuç
Anlaşmalı boşanma, tarafların kısa sürede evliliklerini sona erdirmesine imkan tanır. Ancak yoksulluk nafakası konusu gözden kaçırıldığında, boşanma sonrası ayrı bir dava açma imkanı vardır.
Protokolde nafaka yoksa → Evet, açılabilir.
Protokolde feragat varsa → Hayır, açılamaz.
Zamanaşımı süresi → Boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren 1 yıl.