Türkiye’de Miras Paylaşımı Nasıl Yapılır? Hukuki Süreç ve Mirasçılık Hakları
- Rengin Geçen
- 25 Şub
- 3 dakikada okunur
Miras paylaşımı, bir kişinin vefat etmesinin ardından geride bıraktığı mal varlıklarının yasal mirasçıları arasında paylaştırılması sürecidir. Türkiye’de miras hukuku, Türk Medeni Kanunu’na göre düzenlenmiştir ve mirasçıların hakları belirli kurallar çerçevesinde korunmaktadır.
📌 Özellikle yurtdışında yaşayan Türk vatandaşları, Türkiye’de miras paylaşımı konusunda hukuki sürecin nasıl işlediğini merak etmektedir.
📌 Bu yazıda, Türkiye’de miras paylaşım sürecini, mirasçıların haklarını, veraset ilamı çıkarma yöntemlerini, miras paylaşımı davalarını ve yurtdışında yaşayan mirasçıların nasıl hak talep edebileceğini ele alacağız.
1. Türkiye’de Mirasçılar Kimlerdir?
Miras paylaşımında ilk olarak mirasçılar belirlenir. Türk Medeni Kanunu’na göre mirasçılar yasal mirasçılar ve atanmış mirasçılar olarak ikiye ayrılır.
A. Yasal Mirasçılar
Türk Medeni Kanunu’na göre miras payları şu şekilde belirlenir:
✔ 1. Zümre (Çocuklar ve Torunlar)
Vefat eden kişinin çocukları, mirasın eşit paylarla sahibi olur.
Eğer çocuk vefat etmişse, onun çocukları (torunlar) mirasçı olur.
✔ 2. Zümre (Anne, Baba ve Kardeşler)
Vefat eden kişinin çocuğu yoksa, miras anne ve babaya eşit olarak bölüşülür.
Anne veya baba vefat etmişse, onların yerine miras kardeşlere geçer.
✔ 3. Zümre (Büyükanne, Büyükbaba ve Amca, Teyze, Hala, Dayı)
Eğer birinci ve ikinci zümrede kimse yoksa, miras büyükanne, büyükbaba ve onların çocuklarına (amca, hala, teyze, dayı) kalır.
📌 Önemli: Eğer vefat eden kişinin hiçbir mirasçısı yoksa, miras devlete geçer.
B. Atanmış Mirasçılar ve Vasiyetname ile Miras Paylaşımı
Miras bırakan kişi, mirasını belirli kişilere veya vakıflara bırakabilir.
Ancak saklı pay hakkı olan mirasçıların (çocuk, eş, anne, baba) hakkı korunmalıdır.
2. Veraset İlamı (Mirasçılık Belgesi) Nasıl Alınır?
Miras paylaşımı yapabilmek için ilk adım, “veraset ilamı” yani mirasçılık belgesi almaktır.
✔ Kimler başvurabilir?
Yasal mirasçılar
Vasiyetname ile mirasçı olan kişiler
✔ Veraset İlamı Nereden Alınır?
Noterden (Eğer mirasçılar arasında anlaşmazlık yoksa)
Sulh Hukuk Mahkemesi’nden (Eğer mirasçılar arasında anlaşmazlık varsa veya noter veraset ilamı vermezse)
📌 Önemli: Yurtdışında yaşayan Türk vatandaşları, Türkiye’ye gelmeden avukatlarına vekalet vererek veraset ilamı çıkartabilirler.
3. Miras Paylaşımı Nasıl Yapılır?
Mirasçılar aralarında anlaşarak veya mahkeme yoluyla miras paylaşımı yapabilirler.
A. Anlaşmalı Miras Paylaşımı
Tüm mirasçılar bir araya gelerek mirası kendi aralarında paylaştırabilirler.
Tapu müdürlüğü, banka ve noter işlemleri ile mal varlıkları devredilir.
Satış yapılacaksa, mirasçılar birlikte satış işlemini gerçekleştirebilir.
📌 Önemli: Mirasçılar aralarında anlaştığında, mahkemeye gitmeye gerek kalmaz. Ancak herkesin imzası gereklidir.
B. Mahkeme Yoluyla Miras Paylaşımı (Ortaklığın Giderilmesi Davası)
Eğer mirasçılar arasında anlaşmazlık varsa, miras mallarının bölüşülmesi için mahkemeye başvurulması gerekir.
📌 Ortaklığın giderilmesi davası şu durumlarda açılır:
Mirasçılar arasında anlaşmazlık varsa
Mirasçılardan biri mirasın satılmasını istiyorsa ancak diğerleri kabul etmiyorsa
Taşınmazın (ev, arsa vb.) paylaşımı konusunda uzlaşma sağlanamıyorsa
✔ Mahkeme Ne Karar Verir?
Mahkeme taşınmazın bölünebilir olup olmadığını inceler.
Bölünemeyecek taşınmazlar (ev, arsa vb.) satılarak bedeli mirasçılar arasında paylaştırılır.
Eğer mirasçılardan biri malın tamamını almak isterse, diğer mirasçıların hakkını ödeyerek mülkiyeti devralabilir.